आई व्हायचय मला भाग २०

 

तुमचा अहंकार सोडा – पुरुष वंध्यत्व आणि उपाय

पुरुषांसाठी वीर्य विश्लेषण चाचणी ही प्रजननक्षमतेशी संबंधित एक महत्त्वाची आणि अनेकदा दुर्लक्षित बाब असते. बहुतेकदा, संपूर्ण लक्ष स्त्रीवर केंद्रित केले जाते – तिला गर्भधारणा होण्यास अडथळे येत आहेत, तिला उपचारांची आवश्यकता आहे. मात्र, वास्तविकता अशी आहे की, वंध्यत्वाच्या केसेसमध्ये सुमारे ५०% प्रकरणांमध्ये पुरुषांचाही वाटा असतो.

🩺 पुरुष वंध्यत्वाचा स्विकार – एक मानसिक लढाई जेव्हा डॉक्टरांनी पहिल्यांदा वीर्य विश्लेषण चाचणीची शिफारस केली, तेव्हा पुरुषांना अनेकदा प्रतिकाराची भावना निर्माण होते. "मी पूर्णपणे ठणठणीत आहे," असा समज असतो. मात्र, प्रजननक्षमतेशी संबंधित समस्या केवळ स्त्रीचीच नाहीत, तर पुरुषाच्याही आरोग्यावर त्याचा परिणाम होतो. पुरुषांच्या प्रजननक्षमतेवर ताण, आजारपण, औषधांचे परिणाम आणि जीवनशैलीतील विविध घटक परिणाम करू शकतात. म्हणूनच, वीर्य विश्लेषण करून संभाव्य समस्यांचा योग्य प्रकारे आढावा घेणे आवश्यक आहे.

🧪 वीर्य विश्लेषण – कोणते घटक तपासले जातात? वीर्य विश्लेषण चाचणीत पुढील घटकांचा अभ्यास केला जातो: 1️⃣ शुक्राणूंची संख्या – शुक्राणूंचे प्रमाण कमी असल्यास, नैसर्गिक गर्भधारणा होण्याची शक्यता कमी असते. 2️⃣ गुणवत्ता व संरचना (Morphology) – शुक्राणूंची रचना आणि कार्यक्षमतेचा प्रभाव गर्भधारणेवर होतो. 3️⃣ गतिशीलता (Motility) – शुक्राणू गर्भाशयात प्रवेश करून अंडापर्यंत पोहोचण्यासाठी सक्षम असणे आवश्यक आहे.

🩸 वंध्यत्वाची संभाव्य कारणे: 🔹 जन्मजात दोष – काही पुरुष जन्मतःच शुक्राणू निर्माण करण्यास असमर्थ असतात किंवा वीर्यवाहिन्यांमध्ये अडथळे असतात. 🔹 संक्रामक रोग – गोनोरिया किंवा क्लॅमिडिया यांसारख्या लैंगिकरोगांमुळे शुक्राणू वाहिन्यांमध्ये अडथळे येऊ शकतात. 🔹 तणाव व जीवनशैली – मानसिक तणाव, धूम्रपान, मद्यसेवन आणि असंतुलित आहार यामुळे वीर्य गुणवत्तेवर परिणाम होतो. 🔹 तापमान – वारंवार गरम पाण्याने अंघोळ, लॅपटॉप थायवर ठेवणे किंवा टाईट कपडे घालणे यामुळे अंडकोषाचे तापमान वाढते आणि शुक्राणूंचे नुकसान होते.

🩺 आयुर्वेदिक दृष्टिकोनातून पुरुष वंध्यत्व उपचार आयुर्वेदात वंध्यत्व हा ‘शुक्र धातुच्या क्षीणते’शी संबंधित मानला जातो. त्यामुळे शुक्रवृद्धी करणारे उपाय, औषधी वनस्पती आणि पंचकर्म थेरपींचा वापर केला जातो.

🌿 आयुर्वेदिक उपचार पद्धती: ✅ शुक्रधातुवर्धक आहार – द्राक्ष, बदाम, मखाणे, गोखरू, कौंच बीज यांचा समावेश करा. ✅ औषधी वनस्पती – अश्वगंधा, शतावरी, विदारीकंद आणि मुसळी शुक्राणूंची गुणवत्ता सुधारतात. ✅ उत्तम जीवनशैली – योगासन, प्राणायाम, आणि नियमित व्यायामामुळे शरीर आणि मन तंदुरुस्त राहते. ✅ पंचकर्म उपचार – बस्ती आणि उत्तर बस्ती हे पुरुष वंध्यत्वासाठी अत्यंत प्रभावी आहेत.

⚕️ योग्य उपचार घेणे महत्त्वाचे वीर्य विश्लेषणामध्ये काहीही असामान्य आढळल्यास, घाबरून जाण्याची गरज नाही. ही स्थिती तात्पुरती असू शकते आणि योग्य उपचारांनी सुधारली जाऊ शकते. यासाठी पुरुषांनी स्वतःला दोष देण्याऐवजी, तज्ज्ञ डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा आणि आवश्यक जीवनशैली सुधारणा कराव्यात.

💡 खरा पुरुष तोच, जो आपल्या कुटुंबासाठी योग्य पाऊल उचलतो आणि आवश्यक ते उपचार घेतो! त्यामुळे, तुमच्या जोडीदारासोबत हे उघडपणे चर्चा करा आणि तुमच्या प्रजननक्षमतेची तपासणी करून घ्या. योग्य वेळी उपचार घेतल्यास तुम्ही तुमच्या पितृत्वाच्या स्वप्नापर्यंत लवकर पोहोचू शकता!

📍 अधिक माहिती आणि वैयक्तिक सल्ल्यासाठी आमच्या आयुभूषण आयुर्वेदिक फर्टिलिटी सेंटरला आजच भेट द्या!