आयुर्वेद: स्वस्थ जीवन का प्राचीन रहस्य

पिशवीच्या तोंडाचा कर्करोग (Cervical Cancer) – कारणं, लक्षणं आणि आयुर्वेदातील ‘अर्बुद’ चिकित्सा

पिशवीच्या तोंडाचा कर्करोग म्हणजे गर्भाशयाच्या तोंडावरील गंभीर आजार जो स्त्रियांच्या आरोग्यासाठी मोठा धोका ठरू शकतो. हा कर्करोग वाढण्यामागे अनेक कारणं असून त्याचे लवकर निदान आणि योग्य उपचार अत्यंत आवश्यक आहेत.

आधुनिक कारणं

• एचपीव्ही (HPV) विषाणू संक्रमण: मानव पॅपिलोमाव्हायरस (HPV) हा सर्वात मोठा कारणीभूत विषाणू मानला जातो, जो असुरक्षित लैंगिक संबंधांमुळे शरीरात प्रवेश करतो.

• असुरक्षित लैंगिक संबंध: अनेक भागीदार असणे किंवा योग्य सुरक्षा न घेणे कर्करोगाची शक्यता वाढवते.

• धूम्रपान: धूम्रपानामुळे शरीरातील विषारी पदार्थांची संख्या वाढते आणि प्रतिकारशक्ती कमी होते, ज्यामुळे कर्करोगाचा धोका वाढतो.

• अनियमित मासिक पाळी, संक्रमण आणि इतर गर्भाशयाचे आजार देखील कर्करोगास प्रोत्साहन देतात.

आयुर्वेदातील दृष्टिकोन

आयुर्वेदात पिशवीच्या तोंडावर होणारा कर्करोग ‘अर्बुद’ या नावाने ओळखला जातो. अर्बुद म्हणजे शरीरातील दुष्ट, अनियंत्रित ग्रंथींची वाढ. या स्थितीत रक्तदूष्यता (रक्तातील अशुद्धी), वात, पित्त आणि कफ दोषांचे असंतुलन हा मूळ कारण समजले जाते. विशेषतः पित्त दोषाचा प्रकोप या आजारात जास्त दिसून येतो, ज्यामुळे सूज, जखम आणि दुष्ट ग्रंथींचा विस्तार होतो.

लक्षणे

• मासिक पाळीत अनियमितता, असामान्य रक्तस्त्राव

• संभोगानंतर रक्तस्त्राव होणे

• तोंडाच्या भागात वेदना किंवा दुखणे

• जडपणा, थकवा, वजन कमी होणे

• पायात सूज, लिंफ नोड्समध्ये वाढ

लक्षणे दिसताच त्वरित वैद्यकीय तपासणी आवश्यक आहे.

आयुर्वेदिक उपचार

1. कांचनार गुग्गुल

कांचनार गुग्गुल हा अर्बुद निवारक औषध मानला जातो. हे रक्तशुद्धी करते, दुष्ट ग्रंथींची वाढ थांबवते आणि सूज कमी करते.

2. गोमूत्र अर्क

गोमूत्र अर्क शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर काढण्यास मदत करतो. तो अर्बुदातील विषारी टॉक्सिन्स कमी करण्यासाठी प्रभावी आहे.

3. रसायन चिकित्सा

आयुर्वेदातील रसायन उपचार म्हणजे वेदनाशामक, रोगप्रतिकारक क्षमता वाढवणारे औषधोपचार. ह्या उपचारांनी अर्बुदातील दोष नष्ट होतात व शरीरातील दोष संतुलित होतो.

4. आयुर्वेदिक पौष्टिक आहार

• ताजा फळे आणि भाज्या यांचे सेवन वाढवा.

• तिखट, तेलकट, आणि जास्त प्रक्रिया केलेले अन्न टाळा.

• जीवनशैलीत तणाव कमी करा, योग आणि ध्यानाचा अवलंब करा.

आधुनिक उपचार

• पॅप स्मिअर आणि HPV टेस्ट करून वेळेवर निदान करा.

• प्रगत अवस्थेत लेसर थेरपी, कीमोथेरपी, रेडिएशन थेरपी आणि शस्त्रक्रिया आवश्यक ठरू शकतात.

• नियमित तपासणीने आणि योग्य काळजीने कर्करोगावर नियंत्रण ठेवणे शक्य आहे.

निष्कर्ष

पिशवीच्या तोंडाचा कर्करोग हा गंभीर पण प्रतिबंधनीय आजार आहे. आधुनिक तपासणी आणि आयुर्वेदिक उपचारांच्या योगाने यावर योग्य नियंत्रण ठेवता येते. आयुर्वेदात 'अर्बुद' चिकित्सा या मार्गाने रोगमुक्ती साधता येते. वेळेवर सावधगिरी घेतल्यास आणि संतुलित जीवनशैली अवलंबल्यास स्त्रियांच्या जीवनात हा आजार कमी होऊ शकतो.

Dr. Bhushan Kale.

Dr. Smeeta Kale.

Contact - 9665351355

               - 8888511522