आयुर्वेद: स्वस्थ जीवन का प्राचीन रहस्य

केस गळती: एक आयुर्वेदिक दृष्टिकोन

केस केवळ आपलं सौंदर्य वाढवतात इतकंच नाही, तर ते आपल्या आरोग्याचंही एक महत्त्वाचं प्रतिबिंब असतात. दाट, मजबूत आणि चमकदार केस हे शरीरातील पोषण आणि मानसिक आरोग्याचं सूचक असतात. पण आजच्या ताणतणावपूर्ण आणि धावपळीच्या जीवनशैलीत केस गळती, तुटणे आणि कोंडे होणं खूपच सामान्य झालं आहे. या समस्येचे मूळ कारण काय आहे आणि आयुर्वेदातून त्यासाठी काय उपाय करता येतील, ते जाणून घेऊया.

केसांच्या समस्यांचे मूळ कारण

आयुर्वेदानुसार, केसांचे आरोग्य शरीरातील त्रिदोषांवर – वात, पित्त आणि कफ यांवर अवलंबून असते. या दोषांचे असंतुलन केशकूपांना नुकसान पोहोचवते आणि केस गळण्यास कारणीभूत ठरते.

प्रमुख कारणे:

1. तेल न लावणे:
   केसांच्या मुळांना पोषण देण्यासाठी नियमित तेल लावणे अत्यंत आवश्यक आहे. तेल केशकूपांना बळकटी देऊन केसांना मजबुती देते आणि टाळूला ताजेपणा राखते.

2. अधिक उष्णता (पित्त दोष वाढ):
   गरम पाण्याने अंघोळ, तिखट मसालेदार पदार्थ जास्त प्रमाणात खाणे यामुळे पित्त दोष वाढतो. वाढलेल्या उष्णतेमुळे केस गळतात.

3. मानसिक ताण-तणाव:
   सतत चिंता, तणाव आणि अस्वस्थतेमुळे केशमुळांवर रक्तप्रवाह कमी होतो, ज्यामुळे केस कमजोर होतात आणि गळतात.

4. अयोग्य आहार:
   प्रथिने, कॅल्शियम, आणि लोह यांचा तुटवडा केशांच्या वाढीसाठी हानिकारक आहे.

5. रासायनिक उत्पादनांचा अतिरेक:
   शॅम्पू, जेल, कलरिंग, स्ट्रेटनिंग यांचा वारंवार वापर केल्याने केसांचे नैसर्गिक संरक्षण कमी होते.

6. निसर्गविरोधी प्रयोग:
   अत्यंत गरम ताव, स्ट्रेटनिंग, फॉर्मिंग हे केसांचे नुकसान करतात.

आयुर्वेदिक उपाय आणि आधुनिक सल्ला

1. नियमित तेल लावणे आणि मसाज

रात्री झोपण्यापूर्वी खोबरेल, बदाम किंवा तिळाचे तेल मुळांमध्ये हलक्या हाताने लावावे. नंतर सौम्यपणे कंगवा किंवा बोटांनी मसाज करावी. यामुळे रक्तप्रवाह सुधारतो, तणाव कमी होतो आणि केस मजबूत होतात.

2. आहार सुधारणा

• दूध आणि तूप नियमित घ्यावे, जे केसांसाठी पोषणदायक आहे.

• हिरव्या पालेभाज्या, बदाम, मनुके आहारात असाव्यात.

• त्रिफळा किंवा अविपत्तिकर चूर्ण वापरून पचन सुधारावे, ज्यामुळे शरीरातील विषारी द्रव्ये कमी होतात.

3. पंचकर्म थेरपी

आयुर्वेदात शिरोबस्ति (डोक्यावर तेलाची बंधन) आणि शिरोधारा (कपाळावर तुप ओतणे) हे अत्यंत प्रभावी उपाय आहेत, जे केसांना पोषण देतात आणि ताणतणाव दूर करतात.

4. प्राकृतिक शॅम्पू वापरा

रासायनिक शॅम्पूंपेक्षा शिकेकाई, रीठा आणि आंबेहळद यांचे नैसर्गिक मिश्रण वापरल्याने केस निरोगी राहतात.

5. योग आणि ध्यान

नियमित प्राणायाम आणि ध्यान केल्याने मानसिक ताण कमी होतो आणि रक्तप्रवाह सुधारणे होते, ज्याचा फायदा केसांना होतो.

केस गळतीसाठी आयुर्वेदिक यशोगाथा

श्री. केसाळकर यांनी केस गळतीची तक्रार घेऊन आयुर्वेदिक उपचार सुरू केले. त्यांनी नियमित तेल लावणे, पौष्टिक आहार घेणे, आणि पंचकर्म उपचारांचा अवलंब केला. त्यांचा केसांचा ताण कमी होऊन केस अधिक दाट आणि मजबूत झाले.

तुमच्या केसांसाठी काही सोपे सुविचार

“केसांच्या समस्येचे मूळ समजून, नियमित आणि नैसर्गिक आयुर्वेदिक उपाय करत राहिल्यास, तुमचे केस पुन्हा दाट आणि तंदुरुस्त होतील.”

आयुर्वेदानुसार, केशांचे आरोग्य तुमच्या संपूर्ण जीवनशैलीवर अवलंबून असते. त्यामुळे ताणतणाव कमी करा, शरीराला पोषण द्या, आणि नैसर्गिक उपायांचा अवलंब करा.

आयुर्भूषण आयुर्वेदिक फर्टिलिटी आणि केरळीय पंचकर्म केंद्र

आमच्या केंद्रात केसांच्या आरोग्यासाठी विशेष आयुर्वेदिक उपचार उपलब्ध आहेत. तुमच्या केसांच्या समस्या सखोल समजून त्यावर प्रभावी उपाय सुचवले जातात. अधिक माहितीसाठी आमच्याशी संपर्क साधा आणि तुमच्या केसांना पुनर्जीवित करा.

Dr. Bhushan Kale.

Dr. Smeeta Kale.

Contact - 9665351355

               - 8888511522 

#AyurvedaForFertility #KolhapurAyurveda #InfertilityAwareness

#DrBhushanKale 

#DrSmeetaKale 

#panchkarmchikistalay 

#ayubhushanayurved 

#infertility

#garbhsanskar

#panchakarma 

#kolhapurIchalkaranji