आई हयाचय मला भाग ५

 

 

मूल होत नाही? थांबण्याची खरी कारणं काय असू शकतात?

वंध्यत्व ही आजकालची एक सामान्य पण गुंतागुंतीची समस्या बनली आहे. अनेक जोडपी "मुलं अजून का होत नाहीत?" यामागील वैद्यकीय कारणं शोधतात, पण कधी कधी उत्तर आपल्या रोजच्या जगण्यात, निर्णयांमध्ये आणि मानसिकतेत लपलेलं असतं. चला पाहूया की मूल होण्याच्या निर्णयामध्ये अडथळे येतात ते नक्की कशामुळे:

---

१. आर्थिक कारणं – खिशाला परवडणारं बाळ हवंय का?

"आम्हाला अजून मूल होऊ शकत नाही, कारण ते परवडत नाही," ही अनेक जोडप्यांची व्यथा असते. खरं पाहिलं तर मुलाच्या संगोपनाचा खर्च वाढतो आहे, पण त्या तुलनेत वंध्यत्व उपचारांची किंमत आणि वेळेचा खर्च कितीतरी अधिक असतो – मग तो आधुनिक IVF असो किंवा आयुर्वेदीय पंचकर्म.

आधुनिक दृष्टिकोन: IVF, IUI यांसारखे उपचार हे आर्थिकदृष्ट्या आव्हानात्मक असतात. एकाच सायकलसाठी ₹1 लाखांपासून ₹3 लाखांपर्यंत खर्च येतो.

आयुर्वेदीय उपाय: आयुर्वेदात गर्भधारणेसाठी शरीरशुद्धी (पंचकर्म), आहार, मानसिक संतुलन आणि विशेष उत्तरबस्तीसारखे उपचार दिले जातात, जे तुलनेत नैसर्गिक, किफायतशीर आणि दीर्घकालीन परिणामकारक असतात.

💡 मुलं फक्त पैसा पाहून होत नाहीत, ती नियोजन, संयम आणि योग्य वेळेने होतात.

---

२. जीवनशैलीत बदल – 'बाळ' येण्याआधी स्वतः बदलाल का?

मुलं होणं म्हणजे फक्त शरीराची तयारी नाही, तर मानसिक आणि सामाजिक शुद्धतेची तयारीही आहे. मुलं झाली की झोपेपासून करिअरपर्यंत सगळ्या गोष्टी बदलतात.

आधुनिक जगातलं वास्तव: अनेक जोडप्यांना नवीन नोकरी, अभ्यास, प्रवास किंवा करिअरमध्ये स्थिरता येईपर्यंत मूल नकोसं वाटतं. ही वेळ कधी संपेल, सांगता येत नाही.

आयुर्वेदीय विचार: वंशवृद्धीचा योग्य काळ म्हणजे वय २५ ते ३०. या वयात शरीर बलवान, धातू पक्के आणि मन स्थिर असतं. या काळात गर्भधारणेचे प्रयत्न अधिक यशस्वी होतात.

🌿 योग, ध्यान आणि आहारशुद्धी यामुळे शरीराची आणि मनाची गर्भधारणेसाठी तयारी होते.

---

३. मुलांची खरंच इच्छा आहे का? – मनाचा आरसा स्वच्छ करा

एका जोडप्याच्या प्रजननप्रवासात दोघांची "मुलं हवीत का?" ही भूमिका स्पष्ट असणं अत्यंत गरजेचं आहे. कारण ही गोष्ट केवळ शरीराची नाही, ती भावनिक आणि सामाजिक जबाबदारी आहे.

मानसिक अडथळे: काही वेळा नवरा किंवा बायकोपैकी एकाला मूल नको असतं, पण तो/ती स्पष्ट बोलत नाही. त्यामुळे खोटं नातं, तणाव, आणि अनावश्यक उपचार सुरू होतात.

आयुर्वेदीय मानसशास्त्र: "मन एव मनुष्याणां कारणं बंधमोक्षयोः।" मन तयार नसेल तर शरीर साथ देत नाही. म्हणून विवाहपूर्व किंवा गर्भधारणेपूर्वी संवाद हा पहिला उपचार असतो.

💬 तुम्ही दोघेही मुलांच्या बाबतीत एकमतावर आहात का? नसाल, तर उशीर न करता संवाद साधा.

---

४. प्राकृतिक वेळेचा विचार करा – वाढत्या वयाचे परिणाम समजून घ्या

30 वयानंतर प्रजननक्षमतेत घट होण्यास सुरुवात होते, हे आधुनिक शास्त्र सिद्ध करतं. महिलांमध्ये अंडोत्सर्ग कमी होतो आणि पुरुषांमध्ये शुक्राणूंची गुणवत्ता घटते.

आयुर्वेदानुसार: वय, वातप्रकृती, धातूंची स्थिती आणि शुद्धी यावर गर्भधारणेचं यश ठरतं.
"यत्र स्त्री पुंस्थपुष्टौ च गात्रेषु धातवः समाः। गर्भस्तत्रैव जायेत स्वस्थचित्तात्समाहितात्॥"

तुम्ही आणि तुमची पत्नी दोघेही निरोगी असाल, ३० च्या आत असाल, तर संयमाने प्रयत्न सुरू ठेवावेत. पण वय वाढत असेल, मासिक पाळी अनियमित असेल, तर वेळ वाया घालवू नका – तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या.

---

✨ निष्कर्ष:

मुलं होण्यामागे फक्त शरीरशक्ती नाही, तर मनोबल, योग्य वेळ, संवाद आणि वैद्यकीय मार्गदर्शनाचं तत्त्व असतं.

आधुनिक वैद्यकशास्त्र आणि आयुर्वेद यांचा योग्य मेळ घातल्यास वंध्यत्वावर यशस्वी मात करता येते.
तर, तुमचं वय, मन आणि नातं – या तिन्ही गोष्टी मूलासाठी तयार आहेत का, स्वतःला हा प्रश्न नक्की विचारा.

Dr. Bhushan Kale.

Dr. Smita Kale.

Contact - 9665351355

               - 8888511522